در پی منویات و تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم حمایت از گسترش جریان‌های اصیل زبان و ادبیات فارسی در بین مردم، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با همراهی جمعی از شاعران پیشکسوت و استادان عرصه شعر و ادب، نسبت به تشکیل و راه‌اندازی محافل ادبی در سراسر کشور، با محوریت کتابخانه‌های عمومی استان‌های مختلف و هدایت شاعران و پژوهشگران مطرح هر استان، اقدام کرد. این اقدام با هدف نهادینه کردن فرهنگ مشارکت عمومی برای انجام فعالیت‌های ادبی در کتابخانه‌ها و تمهید زمینه اعتلای آن، تقویت و راه‌اندازی محفل‌های ادبی در کتابخانه‌های عمومی برای ایجاد انگیزه نسبت به شعر و ادبیات فارسی و همچنین ساماندهی نیروهای متعهد و متخصص ادبی به منظور ایجاد تحول فرهنگی در خدمات کتابخانه‌ها انجام شد.
کتاب «پیاده تا خورشید» نوشته علیرضا قزوه به همت اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران، چهارشنبه 23 مهر رونمایی می‌شود.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران، کتاب «پیاده تا خورشید» نوشته علیرضا قزوه که توسط انتشارات سوره مهر به تبع رسیده است، با حضور نویسنده اثر، محسن مومنی شریف رئیس سابق حوزه هنری، عبدالحمید قره داغی مدیر عامل انتشارات سوره مهر و محمدعلی ربانی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو، احسان الله شکراللهی، رئیس مرکز تحقیقات زبان فارسی هند به صورت زنده از طریق فضای مجازی برگزار می‌شود. علیرضا قزوه در این اثر به روایت یادداشت‌هایی خواندنی از ۸ سفر به کربلای معلی و حضور در پیاده‌روی اربعین می‌پردازد. این نویسنده در فضایی شاعرانه سفرنامه‌های جذاب و منحصر به‌فردی دارد که آن را از بقیه جدا می‌کند.
این نشست روز چهارشنبه 23 مهر ساعت 14 از طریق وب‌کنفرانس برگزار می‌شود. علاقه‌مندان می‌توانند از طریق این پیوندبه صورت مهمان در این برنامه شرکت نمایند.
گفتنی است این مراسم از طریق صفحه مجازی اداره کل کتابخانه‌های عمومی تهران به آدرس (instagram.com/tehranplir)، آپارات (aparat.com/tehranpl/live) و پورتال tehranpl.ir به صورت زنده پخش خواهد شد.
آغاز بکار محافل ادبی شهرستان های استان تهران / محفل همزبانان افغان و دفاع مقدس دو محفل ویژه ادبی
آیین افتتاح محافل ادبی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران با حضور مدیر کل کتابخانه های عمومی استان و همراهی شاعران و ادیبان کشور به صورت مجازی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران، به مناسبت روز شعر و ادب فارسی مراسم آغاز بکار محافل ادبی شهرستانهای استان تهران چهارشنبه ۲۶ شهریور با حضور محمدهادی ناصری طاهری مدیرکل کتابخانه های عمومی استان تهران، سکینه خاتون مهدیان پور سرپرست معاونت امور کتابخانه‌ها و همکاری‌های کتابخانه‌های عمومی تهران، نغمه مستشار نظامی دبیر محافل ادبی کتابخانه‌های عمومی، اعضای شورای کانون ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور به صورت مجازی برگزار شد.
شعر، رسانه ای فراگیر در انتقال معانی است محمدهادی ناصری طاهری، مدیرکل کتابخانه های عمومی استان تهران گفت: توجه به ظرفیت شعر به جهت انتقال نکته مهمی است؛ بعضی از مفاهیم برای نسل جدید نیاز به باز تعریف دارد برخی هم که جدیدا با آن روبرو می شویم و مطابق نیازهای روز جامعه است. برای انتقال به نسل امروز و یادآوری آن به آحاد جامعه به یک رسانه فراگیر و اثرگذار نیاز دارد که بهترین رسانه، «رسانه شعر» است. این رسانه آمیخته به هنر است؛ بنابراین استفاده از این ظرفیت قطعا یک فرصت خواهد بود.
تشکیل محافل ادبی از اولویت های کتابخانه هاست وی افزود: در مجموعه کتابخانه های عمومی وقتی گفته می شود حرکت کتابخانه ها به سمت فرهنگی و اجتماعی شدن کتابخانه ها است قطعا یکی از اولویت ها تشکیل محافل ادبی است که با تدبیر دبیرکل محترم از سال گذشته این اتفاق رقم خورد و اولین محفل ادبی در استان تهران با عنوان محفل ادبی فیض در سال ۹۸ راه اندازی شد. از ۲۷ آذرماه تا به امروز با وجود اینکه شرایط مختلف و متفاوتی را پیش رو داشتیم و از آنها گذر کردیم، اما محفل ادبی فیض از ابتدا بدون وقفه کار خود را آغاز کرد و راه خود را ادامه دارد حتی در محدودیت های کرونایی با استفاده از ظرفیت فضای مجازی این ارتباط حفظ شد و تا امروز بدون هیچ تعطیلی به کار خود ادامه داده است. ناصری تصریح کرد: پیوسته بودن یک جریان و اقدام فرهنگی، ضامن بقاء، توسعه و بهبود آن است و امیدواریم از امروز محافل ادبی با نظم و پیوستگی بیشتری به فعالیت‌های خود ادامه دهند.
توزیع عادلانه برنامه های فرهنگی امری ضروری است مدیرکل کتابخانه های عمومی استان تهران توزیع عادلانه برنامه ها در سطح استان را امری مهم عنوان کرد و گفت: درخصوص محافل ادبی نکته اول برنامه ریزی و پیگیری است که به همت کارشناس محترم فرهنگی استان و معاونت امور کتابخانه‌ها این امر به خوبی انجام خواهد شد. نکته دوم توزیع برنامه های خوب و با کیفیت در سطح شهرستان های استان است. در گذشته شاهد بودیم برنامه های خوب و باکیفیت با حضور اساتید و ادبا فقط در کتابخانه های عمومی شهر تهران متمرکز بود اما اکنون به گونه ای برنامه ریزی شده که برنامه های متنوع و با کیفیت در تمامی شهرستان های استان برای عموم مردم برگزار شود. البته این نکته در دهه فجر سال ۹۸ با پیگیری و تدبیر همکاران در استان تهران، در سه شهرستان محافل شعر برگزار شد و اساتید و شاعران برجسته که امروز هم خدمت شان هستیم قبول زحمت کردند در این محافل شرکت کردند که بازخوردهای خوبی نیز داشت.
تشکیل محافل ادبی فرصتی مغتنم جهت استعدادیابی است ناصری تشکیل محافل ادبی را فرصتی خوب برای استعدادیابی جوانان عنوان کرد و گفت: در مجموعه استان تهران بی شک این استعدادها کم نخواهد بود. لذا زمانی که محافل ادبی به سمت استعدادیابی این سرمایه ها و حفظ آنها پیش روند، ظرفیت و سرمایه ها شناخته شده و می توان برای آن برنامه ریزی کرد. وی حضور اساتید و شاعران مطرح در محافل ادبی استان تهران را فرصت مغتنمی برای استعدادیابی جوانان دانست و خطاب به روسای ادارات گفت: در مرحله اول اطلاع رسانی مناسب و در مرحله بعد ورود افراد به این محافل با هدایت و نظارت اساتید، سبب استعداد یابی خوب در سطح استان می شود. این ارتباطات باید حفظ شود و هدایت این جوانان با نظارت اساتید به سرانجام خوبی خواهد رسید.
راه اندازی محافل ادبی در شهرستان ها در راستای عدالت فرهنگی است سکینه خاتون مهدیان پور سرپرست معاونت اداره کل کتابخانه‌های عمومی تهران ضمن عرض تسلیت ایام محرم و گرامیداشت روز شعر و ادب فارسی گفت: محافل ادبی از کارهای ویژه ای است که از سوی معاونت توسعه کتابخانه ها و ترویج کتابخوانی نهاد برنامه ریزی شد و اولین محفل ادبی در تهران برگزار شد. ما باید از ظرفیت این محافل در شهرستان ها نیز استفاده کنیم و تمام تلاش مان را در جهت توزیع عادلانه و برقراری عدالت فرهنگی در استان انجام دهیم. برای رسیدن به این هدف برنامه ریزی لازم جهت راه اندازی این محافل در تمام شهرستان‌ها انجام شد و امروز شاهد آغاز بکار آنها هستیم. مهدیان پور محافل ادبی را ظرفیت بزرگی در جهت انتقال تجربیات بزرگان شعر و ادب به نسل جوان دانست و افزود: در مدرسه تابستانی دانایی دو کارگاه داستان نویسی و داستانک نویسی در جهت پیشبرد اهداف محافل ادبی برگزار شد.
از ظرفیت کانون‌های ادبی در بکارگیری فعالان ادبی در برنامه‌های کتابخانه‌ها استفاده خواهد شد در این نشست نغمه مستشار نظام دبیر محافل ادبی کشور با اعلام آغاز به کار ۱۴ محفل ادبی در شهرستان های استان و ۷ محفل ادبی در کتابخانه های شهر تهران گفت: محفل ادبی فیض به میزبانی کتابخانه عمومی پارک شهر و محفل ادبی ارغوان در کتابخانه عمومی ارغوان فعالیت خود را پیش از این آغاز کرده و به اجرای برنامه های متنوع در معرفی و بررسی آثار شاعران پرداخته اند. وی افزود: نظر به توجه ویژه مقام معظم رهبری به شعر و ادبیات پارسی و تاکید ایشان بر تقویت جریان های سالم و اصیل ادبی، نهاد کتابخانه های عمومی کشور تصمیم به برگزاری محافل ادبی در سطح کتابخانه های عمومی گرفته است. این محافل ادبی شامل جلسات معرفی، رونمایی، نقد کتاب های ادبی، شعر خوانی، و برگزاری کارگاه های شعر و داستان خواهند بود و تلاش می کند با برگزاری جلسات مرتبط علاوه بر ارتقای سطح مطالعه عمومی، در راستای آفرینش و تولید آثار ادبی فاخر در کتابخانه های عمومی کشور گام های موثری بردارد. مستشار نظامی برگزاری همایش‌ها، نشست‌ها و محافل ادبی، تولید محتوا در زمینه ادبیات متعهد، آیینی و حوزه‌های حائز اهمیت، استفاده از ظرفیت کانون‌های ادبی جهت ساماندهی، ارتقا و حمایت از بکارگیری فعالان ادبی در برنامه‌های کتابخانه‌ها، تشکیل بانک اطلاعاتی اعضای محفل ادبی (اعضاء ویژه و عادی)، برگزاری مسابقات ادبی مختلف و مشاعره، برگزاری دوره های آموزشی و کارگاهی ادبی، بهره گیری مناسب از فضای مجازی جهت توسعه کمّی و کیفی فعالیت‌های محفل ادبی و همکاری در تولید و نشر برنامه‌های کانون ادبی را ازجمله روش های اجرایی این محافل عنوان کرد.
در ادامه این نشست مصطفی محدثی خراسانی دبیر محفل ادبی کتابخانه حضرت فاطمه(س)، علی داوودی دبیر محفل ادبی کتابخانه حضرت ولی عصر(عج)، حامد محقق دبیر محفل ادبی شهرستان بهارستان صحبت‌هایی را پیرامون محافل ادبی مطرح کردند. همچنین در این نشست محفل اعضای افغانستانی عضو کتابخانه های عمومی استان تهران، با رویکرد حمایت از استعدادهای ادبی هم زبانان افغان و نیز محفل ادبی دفاع مقدس به دبیری کاظم رستمی آغاز به کار کردند.
«ده شب ده محفل» در عصر عاشورا، سوگوار عزای شهادت سید‌الشهداء شد
سوگواره مجازی نهاد کتابخانه های عمومی کشور در نهمین روز، به میزبانی محفل ادبی فیض اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران و با شعرخوانی جمعی از شعرای آیینی پایتخت، بصورت وب‌کنفرانس برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران، سوگواره «ده شب ده محفل» در نهمین روز، به میزبانی محفل ادبی فیض اداره کل کتابخانه های عمومی تهران با حضور سکینه خاتون مهدیان پور، معاون امور کتابخانه ها و همکاری ها اداره کل کتابخانه های عمومی استان؛ نغمه مستشار نظامی، دبیر شورای ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور قاسم صرافان، نفیسه سادات موسوی، میلاد عرفانپور و فاطمه نانی زاده از شعرای آیینی پایتخت، بصورت وب‌کنفرانس برگزار شد.
در ابتدای این نشست نغمه مستشار نظامی به معرفی محفل ادبی فیض پرداخت وگفت: محفل ادبی فیض اواخر آذر ماه سال گذشته طی مراسمی با حضور شاعران برجسته کشور و مسئولین آغاز بکار کرد و جلسات آن در کتابخانه مرکزی پارکشهر برگزار می‌شد. وی افزود: با شیوع کرونا، از ابتدای فروردین ماه این جلسات دوشنبه هر هفته در فضای مجازی و از طریق سامانه آموزش آنلاین برگزار شد و این محفل میزبان ادیبان و شاعران صاحب نام و فارسی زبانان سایر کشورهای جهان بود. سپس سکینه مهدیان پور معاون اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران ضمن عرض تسلیت ایام سوگواری اباعبدالله گفت: با برنامه‌ریزی انجام شده در اداره کل امور فرهنگی نهاد، برنامه «ده شب ده محفل» در حال برگزاری است که در نهمین شب آن استان تهران میزبان شاعران فرهیخته استان شده است. وی در ادامه به معرفی کتاب «حسین(ع) از زبان حسین(ع)» پرداخت و گفت: ما از هر فرصتی برای ترویج کتاب و کتابخوانی استفاده میکنیم و این نشست نیز یکی از همان فرصت هاست. کتاب «حسین(ع) از زبان حسین(ع)» نوشته حجت الاسلام والمسلمین محمد محمدیان است که سال گذشته به چاپ رسید و آیین رونمایی آن نیز در کتابخانه مرکزی پارک شهر برگزار شد.
وی افزود:این کتاب از ولادت سالار شهیدان امام حسین(ع) تا شهادت را از زبان حضرت و پس از شهادتش از زمان اسارت کاروان تا بازگشت به کربلا و سپس مدینه را از زبان حضرت زینب(س) روایت می‌کند. قلم روان و جذاب نویسنده و همچنین ارجاعات همه مطالب به کتابهای معتبر و منابع تاریخی، از ویژگی‌های این کتاب است.
ارسال بیش از ۱۴ هزار بیت به پویش «اقتراح ماسک»/ معرفی برگزیدگان پس از ایام عزاداری ماه محرم
نغمه مستشار نظامی دبیر پویش «اقتراح ماسک» با اشاره به استقبال گسترده علاقه‌مندان و همچنین استادان حوزه شعر و ادب کشور از این پویش و ارسال بیش از ۱۴ هزار بیت به این پویش، از معرفی و تقدیر از آثار و شاعران برگزیده پس از ایام عزاداری ماه محرم خبر داد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، پویش ادبی «اقتراح ماسک» که به همت محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و با هدف ترویج فرهنگ استفاده از ماسک برای حمایت از کادر درمان و همچنین کمک به قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا راه اندازی شد، با استقبال گسترده شاعران و علاقه‌مندان به شعر و ادب و با هشتگ #اقتراح_ماسک به یکی از پویش‌های پربازدید فضای مجازی در این روزها تبدیل شده است.
نغمه مستشار نظامی، دبیر پویش «اقتراح ماسک» در این باره گفت: محافل ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از حدود یک ماه گذشته با دعوت از شاعران و اهالی ادب سراسر کشور به «اقتراح» و بهره‌مندی از ابیات معروف بزرگان ادب فارسی برای سرایش تک بیت با کلید واژۀ «ماسک» دعوت کرد. در این پویش از شاعران و علاقه‌مندان به این حوزه خواسته شده بود برای اثرگذاری بیشتر، ابیات را به زبان طنز (طنز عفیف) بسرایند، و در نهایت شعر خود را با هشتگ #اقتراح_ماسک منتشر کنند.
وی با اشاره به استقبال گسترده از این پویش افزود: «اقتراح» به معنی سنجش ذوق و قریحه ادبی شاعران است و در همه محافل ادبی اصیل اقتراح وجود داشت؛ به طوری که آثار بسیاری از شاعران نامی فارسی زبان بر اساس یک موضوع و داستان مطروحه سروده شده اند. خوشبختانه این دعوت محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور به اقتراح با استقبالی فراتر از انتظار ما همراه شد و در کنار شاعران علاقه‌مند در سراسر کشور، بسیاری از استادان شعر و ادب، چهره های ادبی و حتی چهره های طنز کشور از این پویش استقبال کردند.
مستشارنظامی درباره هدف راه‌اندازی این پویش گفت: با توجه به اهتمام مسئولان و تأکید آنها برای استفاده از ماسک به عنوان بهترین راه شناخته شده برای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا، هدف ما این بود که سرایش و انتشار ابیاتی از شاعران بزرگ با چاشنی طنز و کلید واژه «ماسک» انگیزه ای شود و مردم را به استفاده از ماسک ترغیب کند که خوشبختانه هم توسط استادان و هم توسط کتابداران و شاعران با #اقتراح_ماسک به صورت گسترده در فضای مجازی منتشر و دست به دست شد.
دبیر پویش «اقتراح ماسک» با اشاره به دریافت بیش از ۱۴ هزار بیت در این پویش گفت: آثار بسیار درخوری در این پویش سروده و منتشر شده که البته برخی از این ابیات دارای اشکالات وزنی و برخی غیر منطبق با حال و هوای طنزگونه این پویش بودند و برخی نیز به لحاظ محتوایی همسو با هدف راه‌اندازی این پویش نبودند که به ناچار در میان آثار مورد نظر ما جایی نداشتند و حذف شدند. بر این اساس از این ۱۴ هزار بیت حدود ۸ هزار بیت خوب، سالم و هدفمند بر اساس معیارهای پویش استخراج شد که از این تعداد چیزی حدود ۵۰۰ بیت آن توسط شاعران مطرح کشور سروده شده است.
وی با اعلام پایان فعالیت این پویش گفت: با توجه به فضای طنزگونه این پویش و نظر به نزدیک شدن به ایام عزاداری ماه محرم این پویش در ۲۴ مرداد ماه پایان یافت. اگرچه ما بنا داشتیم از تعدادی از آثار برگزیده در این پویش تقدیر کنیم، اما استقبال گسترده از این پویش ما را در تقدیر از برگزیدگان و انتشار آثار آنها در قالب کتاب مصمم تر کرد. به این منظور معرفی و تقدیر از آثار و شاعران برگزیده پس از ایام عزاداری ماه محرم انجام خواهد شد.
دبیر پویش «اقتراح ماسک» تأکید کرد: هدف ما از این پویش سرایش صرف ابیات نبوده، بلکه این پویش هدفمحور به دنبال تأثیرگذاری در جامعه برای استفاده از ماسک از طریق شعر و زبان طنز بوده، بر این اساس از محافل ادبی کشور درخواست کردیم با ابتکار خودشان این اشعار و ابیات را در جهت ترویج فرهنگ استفاده از ماسک در دسترس عموم و در معرض دید همگان قرار دهند.
مستشارنظامی همچنین با اشاره به نزدیک شدن به بزرگداشت ابن سینا و روز پزشک، ضمن تقدیر از زحمات کادر درمان گفت: وقتی مقام معظم رهبری شخصا به استفاده از ماسک اهتمام دارند و این موضوع را گامی در جهت احترام به کادر درمان تلقی می‌کنند، بر همه ما فرض است که در هر جایگاهی که قرار داریم در این زمینه قدم برداریم و تا ریشه کن شدن این ویروس در کنار کادر درمان باشیم.
وی افزود: امیدوار هستیم که پویش «اقتراح ماسک» توانسته باشد با استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های زبان شعر و ویژگی‌های زبان طنز، باری از دوش کادر درمان و پزشکان محترمی که در این ایام در خط مقدم مبارزه با کرونا هستند، بردارد. از آنجا که همیشه این قلم‌ها بودند که در فرهنگ سازی موثر عمل کرده اند، ان‌شاءالله ما اهل قلم تا پایان بحران کرونا دوشادوش کادر درمان از این عزیزان و بزرگواران حمایت می کنیم و امیدواریم استفاده از ماسک در مقابله با این ویروس نهادینه شود
پویش ادبی اقتراح ماسک به همت محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و با هدف ترویج فرهنگ استفاده از ماسک برای حمایت از کادر درمان و کمک به قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا، راه اندازی شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، پویش ادبی اقتراح ماسک به همت محافل ادبی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و با هدف ترویج فرهنگ استفاده از ماسک برای حمایت از کادر درمان و کمک به قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا، راه اندازی شد.
محافل ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از شاعران و اهالی ادب سراسر کشور دعوت می‌کند با اقتراح و سرایش تک بیت با کلید واژۀ «ماسک» در بسیج همگانی برای رعایت توصیه‌های بهداشتی در مقابله با کرونا همراه شوند.
شاعران می‌توانند برای اثرگذاری بیشتر، ابیات را به زبان طنز (طنز عفیف) بسرایند، از ابیات معروف بزرگان ادب فارسی بهره‌مند شوند و در نهایت شعر خود را با هشتگ #اقتراح_ماسک منتشر کنند.
در نخستین جلسه هماهنگی محافل ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور مطرح شد؛
گسترش جریان‌های اصیل ادبی با محوریت کتابخانه‌های عمومی
نخستین جلسه هماهنگی محافل ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به منظور معرفی شورای ادبی و دبیران استانی محافل ادبی از سراسر کشور و همچنین بررسی اهداف و دستورالعمل‌های اداره این محافل، به صورت مجازی برگزار شد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، نخستین جلسه هماهنگی محافل ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور دوشنبه ۱۶ تیر ماه به صورت مجازی و با شرکت اعضای شورای ادبی نهاد متشکل از مصطفی محدثی خراسانی، علی داوودی، حامد محقق، فریبا یوسفی و نغمه مستشارنظامی و دبیران استانی محافل ادبی و همچنین مهدی رمضانی، معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد، هادی آشتیانی، مدیرکل امور فرهنگی و سایر دبیران و کارشناسان فرهنگی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، برگزار شد.
در این جلسه مهدی رمضانی ضمن تبریک به مناسبت ولادت امام رضا(ع) و ابراز امیدواری نسبت به پایه گذاری یک اقدام فرهنگی ماندگار در این جلسه، طی سخنانی گفت: طی سال‌های اخیر یکی از رویکردهای مهم نهاد تبدیل کتابخانه های عمومی به مراکز فرهنگی اجتماعی بوده که این تبدیل و تغییر، علاوه بر همت مدیران کارشناسان و مسئولان ستادی و استانی نهاد، نیازمند یک ساختار و ساز و کار اجرایی است؛ یکی از این اقدامات شکل‌گیری محافل ادبی در کنار سایر فعالیت ها بوده است که خوشبختانه با استقبال گسترده در استان‌های مختلف روبرو شد.
اهمیت شکل‌گیری و ضرورت استمرار فعالیت محافل ادبی
معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتابخوانی نهاد با اشاره به انتخاب جمعی از اهالی شعر و ادب شناخته شده به عنوان دبیران استانی این محافل، افزود: متاسفانه طی سال های اخیر توجه کمی به حوزه ادبیات و شکل‌گیری محافل ادبی در کشور معطوف بوده است؛ امروز مفتخریم که نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با انتخاب و همراهی جمعی از استادان عرصه شعر و ادب، پایه گذار این حرکت و راه اندازی محافل ادبی در سراسر کشور شده است است. البته ایجاد و شکل گیری محافل ادبی اقدامی بسیار مهم و قابل توجه است، اما مهمتر از آن استمرار این حرکت و مثمر ثمر بودن آنها خواهد بود.
وی خطاب به دبیران استانی و همکاران فرهنگی استان‌ها گفت: امیدواریم کاشت این نهال به همت شما عزیزان به شجره پرباری تبدیل شود که فضای ادبی کشور از ثمرات آن بهره مند شوند و یک جریان ادبی مانا را پایه گذاری کند. ما در نهاد به این اتفاق و این جریان امید بسته ایم. جریانی که شما پای کار آن آمده‌اید و امیدواریم در این روند تمام نگاه ها و جریانات متعهد علاقمند حضور فعال داشته باشد تا با هدایت دبیران منتخب تبدیل به یک جریان ماندگار شود.
لزوم حمایت از جریان‌های اصیل ادبی در قالب محافل ادبی
همچنین هادی آشتیانی، مدیرکل امور فرهنگی نهاد نیز با تقدیر از حضور و مشارکت دبیران استانی محافل، استادان حوزه شعر و ادب و کارشناسان فرهنگی نهاد در استان‌ها در راه‌اندازی محافل ادبی در سراسر کشور گفت: گسترش جریان اصیل زبان و ادبیات فارسی در بین مردم با استفاده از ظرفیت کتابخانه‌های عمومی به عنوان شبکه گسترده فرهنگی در سراسر کشور، از موضوعات مورد توجه نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور بوده است.
وی افزود: بر این اساس تلاش داریم تا با راه‌اندازی محافل ادبی با محوریت کتابخانه‌های عمومی در سراسر کشور و همچنین با استفاده از گنجینه علم و ادب استادان این حوزه، گامی موثر در جهت غنای ادبی در جامعه برداریم و امید داریم که به زودی با نابودی بیماری کرونا، شاهد برپایی جمع‌های موثر به منظور ارتقاء فرهنگ و ادبیات فارسی از طریق این محافل باشیم.
آشتیانی با اشاره به فرصت باقیمانده برای شرکت در جشنواره کتابخوانی رضوی گفت: شکل‌گیری این محافل فرصت مناسبی در اختیار علاقه مندان به این حوزه قرار می‌دهد تا در فاصله کمتر از دو هفته مانده تا پایان مهلت شرکت در جشنواره کتابخوانی رضوی، آثار و تولیدات خود در بخش داستانک‌های ادبی را به این جشنواره ارسال کنند.
گامی موثر در جهت عمل به منویات مقام معظم رهبری
همچنین نغمه مستشار نظامی، دبیر شورای ادبی نهاد درباره شکل‌گیری و آغاز به کار محافل ادبی نهاد گفت: با توجه به منویات مقام معظم رهبری و توجه ویژه ایشان به شعر و ادبیات و همچنین مطالبه همیشگی ایشان در حمایت از جریان‌های اصیل ادبی، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور اقدام به تشکیل و راه‌اندازی محافل ادبی در سراسر کشور با محوریت کتابخانه‌های عمومی کرد.
وی درباره اهداف راه‌اندازی محافل ادبی گفت: نهادینه کردن فرهنگ مشارکت عمومی جهت انجام فعالیت‌های ادبی در کتابخانه‌ها و تمهید زمینه اعتلای آن؛ تقویت و راه‌اندازی محفل های ادبی در کتابخانه‌های عمومی جهت ایجاد انگیزه نسبت به شعر و ادبیات فارسی و همچنین ساماندهی نیروهای متعهد و متخصص ادبی به منظور ایجاد تحول فرهنگی در خدمات کتابخانه‌ها از مهمترین اهداف درنظر گرفته شده برای این حرکت بوده است.
مستشار نظامی همچنین درباره روش‌های دست‌یابی به این اهداف توضیح داد: در دستورالعمل تدوین شده برای فعالیت محافل، اقداماتی چون استفاده از ظرفیت محفل های ادبی جهت ساماندهی، ارتقا و حمایت از بکارگیری فعالان ادبی در برنامه‌های کتابخانه‌ها، برگزاری دوره‌های آموزشی و کارگاهی ادبی، تولید محتوا در زمینه ادبیات متعهد، آیینی و حوزه‌های حائز اهمیت و برگزاری همایش‌ها، نشست‌ها و محافل ادبی آورده شده است.
وی ادامه داد: همچنین تشکیل بانک اطلاعاتی اعضای محافل ادبی(اعضاء ویژه و عادی)، برگزاری مسابقات ادبی مختلف و مشاعره، بهره گیری مناسب از فضای مجازی جهت توسعه کمّی و کیفی فعالیت‌های محفل (اطلاع رسانی گزارش جلسات در وبلاگ و...) و همکاری در تولید و نشر برنامه‌های کانون ادبی از دیگر اقدامات محافل برای دست‌یابی به اهداف هستند.
ادامه این مراسم با بیان نکاتی از سوی اعضای شورای ادبی نهاد و دبیران استانی محافل ادبی همراه بود.
ساحت رسانه ای شعرِ امروز با تولید پیام‌های چندرسانه‌ای بروز و ظهور می یابد
محمود اکرامی فر در پانزدهمین جلسه «محفل ادبی فیض» که به صورت زنده از صفحه مجازی و آپارات برگزار شد، گفت: ساحت رسانه ای شعرِ امروز با تولید پیام‌های چندرسانه‌ای بروز و ظهور می یابد
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران، محفل ادبی فیض با ارائه موضوعاتی چون «شاعر به مثابه شهروند-رسانه»، «بررسی عناصر سبک ساز در شعر»، معرفی کتاب «تاریخ شعر زنان» و شعرخوانی اعضای محفل، بصورت مجازی برگزار شد.
بُعدِ رسانه ای شعرِ امروز با تولید پیام‌های چندرسانه‌ای نمایان می شود
در بخش اول این نشست، محمود اکرامی فر با اشاره به ساحت رسانه ایِ شعر گفت: شاعر وقتی شعر می گوید، برای این است که پیامی به کسی برساند؛ برای برقراری ارتباط با دیگران است و می خواهد در قالب شعر، پیامش را به دیگران برساند.
وی با بیان اینکه یک بازخورد می تواند پیامی به دنبال داشته باشد، افزود: در روزهای نه چندان دور شاعر تنها تولید کننده شعرش بود، آن هم به صورت مکتوب. در آن زمان شعر شاعر در روزنامه و یا دیگر رسانه های مکتوب و دیداری- شنیداری همانند تلویزیون و رادیو پخش می شد و دیگر قابل حذف نبود.
اکرامی فر تصریح کرد: بدین گونه در گذشته در چرخه مهندسی پیام، شاعر یک تولید کننده پیام، آن هم پیام مکتوب بود و توزیع به شرایط رسانه ای همچون روزنامه بستگی داشت؛ اما اکنون شاعر یک شهروند است و زمانی که اتفاقی در جامعه می افتد، با تولید شعر، ابراز وجود می کند. به این ترتیب می تواند شعرش را در قالب یک پیام به صورت نوشتاری، دیداری وشنیداری با بیان تمام احساسش منتقل و به این شکل پیام چندرسانه ای تولید کند.
شاعر یک رسانه است که باید مجهز به سواد رسانه باشد
وی افزود: در زمان حال شاعر قدرت تعیین، تولید و توزیع دارد. در هر زمان و با هر رسانه ای که دلش می خواهد نسبت به انتشار شعرش اقدام می کند و قدرت حذف نیز دارد؛ در این حال منِ منفعلِ شاعر به حالت فعال در می آید و آن موقع احساس مفید بودن و موثر بودن به شاعر دست می دهد و رضایت مندی را بالا می برد. به عبارت دیگر در شرایط جدید شاعر تولیدکننده نیست؛ خودش یک رسانه است که تعیین، تولید و توزیع پیام را به عهده دارد. در رسانه امروز، شاعر توانایی حذف دارد اما در گذشته وقتی شعر در روزنامه یا شبکه سیما پخش می شد دیگر توانایی حذف نداشت. در اینجا بحث جدی سواد رسانه مطرح می شود. سواد رسانه لزوما این نیست که شما فقط این گوشی را بشناسید، بلکه باید گوشی و پیوست های گوشی را که یکی از آن ها مخاطب است به خوبی بشناسید. اگر منِ شاعر، مخاطب ِ پیام ِ خود را نشناسم، سواد رسانه ایی پایینی دارم؛ یعنی منِ شاعر توانایی ارزیابی، بازیابی و ارائه محتوا برای مخاطب خود دارم و مخاطب و پیام برای من تعریف شده است. اما شهوت و شهرت سبب می شود هر پیام نازل و نازیبایی را منتشر کنم. لذا شاعر برای اینکه دچار خطای کمتری بشود باید سواد رسانه ای داشته باشد و با مجهز بودن به آن، به تولید و توزیع محتوای رسانه که همان شعر است، اقدام کند.
شاعر باید مخاطب شناس باشد
اکرامی افزود: در زمان حاضر شاعر باید مخاطب خود را بشناسد و در این شناخت بیان چند نکته ضروری است. نکته نخست، قدرتمند شدن مخاطبِ امروز است. همانطور که شاعر قدرتمند شده، مخاطب نیز قدرتمند شده است؛ یعنی مخاطب به راحتی می تواند من اکرامی را در فضای مجازی مسدود کند تا دیگر حرف و شعر مرا نشنود. نکته دوم، تنوع و تکثر فرستنده پیام است. دیگر چهار عدد شاعر مشهور نیستند که روزنامه با آن ها ارتباط بگیرد و صدا و سیما فقط آن ها را بشناسد و دعوت کند. هر شاعری که گوشی داشته باشد می تواند شعر را در قالب های رسانه ای مختلف منتشر کند. همین تنوع فرستنده سبب تنوع و تکثر محتوا هم شده است و در این بین شعر ضعیف هم منتشر می شود. این تکثرها علتش این است که هر انسانی خودش یک رسانه است. یک زمانی شهروند، شهروند بود؛ بعد شد شهروند ـ خبرنگار؛ اما حالا شده شهروند ـ رسانه! یعنی چون شهروند همه جا هست پس رسانه همه جا هست. نتیجه اینکه پنهان شدن خبر بسیار سخت است، پنهان ماندن شعر، کاری سخت است.
اکرامی با بیان اینکه در زمان حال ما با تکثر شعر و شبه شعر مواجه هستیم، افزود: مخاطب باید سواد شعری و ادبیاتی خود را افزایش دهد تا تشخیص بدهد، یک اثر، شعر است یا شبه شعر.
عناصر سبک ساز، مفاهیمی سیال اند
در بخش دوم این محفل، علی داوودی به بیان عناصر سبک ساز در شعر پرداخت و گفت: هر شاعر و یا نویسنده برای بیان آنچه که در ذهن دارد، از روشی خاص استفاده می کند که با شاعر و یا نویسنده دیگر فرق دارد که به اصطلاح ادبی به آن سبک یک شاعر و یا نویسنده گفته می‌شود.
وی با اشاره به عناصر سبک ساز گفت: در سبک شناسی شعر سه عنصر سبک، شعر و زبان وجود دارد. هر سه مفاهیمی سیال و دستخوش تحول اند. نخست باید دید که شاعر در کدام چارچوب زبانی و سنتی جای گرفته، کدام امکانات زبانی و بیانی و ساختاری در دسترس او است.
سیر تکوین شعر زنان در گذر تاریخ ادبیات فارسی در قالب یک کتاب
فریبا یوسفی در بخش پایانی محفل فیض ضمن معرفی کتاب «تاریخ شعر زنان» گفت: این کتاب، حاصل جست وجو در متون گذشته، یافتن زنان شاعر و نوشتن از هنر شاعری آن ها است. نویسنده در آغاز نوشتن این کتاب به دنبال یک پرسش بود که چرا تعداد زنان شاعر اندک است و چه مانعی علت حضور کم‌رنگ زنان در حوزه شعر شده؛ لذا شروع به پژوهش می کند و جلد اول این کتاب که در هفت بخش است را می نویسد.
وی ضمن بیان سرفصل های اصلی کتاب، گفت: جلد اول این کتاب سال ۹۴ توسط انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی چاپ شده و در آن ۱۹ شاعر زن معرفی شده است. در این کتاب تلاش شده، آن جا که زنان شاعر نادیده گرفته شده‌اند و از تجربه ی شعری آن ها حرفی به میان نیست، تحلیل و بررسی آغاز شود تا سیر تکوین شعر زنان در گذر تاریخ ادبیات فارسی تدوین و سهم هر شاعر و نقش آثار خلاقه ی آن ها در این جریان مشخص شود. شعر زنان بر اساس دوره ی تاریخی دسته بندی شده و به زمان، مکان و زندگی شاعر در بستر دوره ی تاریخی و جامعه‌ای که در آن زندگی‌کرده، اشاره شده است.
یوسفی در پایان گفت: جلد دوم مجموعه «تاریخ شعر زنان» مربوط به زنان شاعر قرن هشتم و نهم هجری قمری است که هنوز به چاپ نرسیده اما جلد اول در سال ۱۳۹۷ به چاپ دوم رسید. این اثر برنده برترین پژوهش در هفتمین جایزه ادبی پروین اعتصامی شده است.
از دیگر برنامه های این هفته محفل ادبی فیض شعرخوانی شاعران داخلی و خارجی کشور همچون آنا برزینا (شاعری از اوکراین) و محمدحسین ملکیان بود. همچنین ویدیوهایی از شعرخوانی اعضای محفل پخش شد. پخش کلیپ‌هایی از بیانات رهبری انقلاب در خصوص دوران اعتلای شعر معاصر و نیز شعرخوانی حمیدرضا برقعی در سوگ شهادت امام صادق(ع) از دیگر بخش‌های این محفل بود.
در ادامه برخی اشعار خوانده شده در این محفل را با هم می‌خوانیم:
شعر آنا برزینا از اوکراین
این خاک گهربار که ایران شده نامش
شیری است که مابین دو دریاست کنامش
مهتاب نشسته، سر هر گنبد این خاک
مانند کبوتر که نشسته است به بامش
از مرز فرا رفته به پیغمبری شعر
با سعدی و با مولوی از عشق، پیامش
شوقی ازلی دارم، با خاک عزیزش
عشقی ابدی دارم، در دل به دوامش
از شوق، مشرف بشو ای باد صبا تا
یک بار سلامم برسانی به امامش
شعر محمد حسین ملکیان (به مناسبت شهادت امام صادق(ع))
محفل ادبی فیض در چهاردهمین نشست مجازی خود، یاد و نام حمید سبزواری، پدر شعر انقلاب را گرامی داشت.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران، محفل ادبی فیض در چهاردهمین نشست مجازی خود، یاد و نام حمید سبزواری، پدر شعر انقلاب را گرامی داشت.
در بخش اول این محفل شاعرانی چون رضا اسماعیلی، مصطفی محدثی خراسانی و علی داوودی ضمن خواندن اشعاری در باره حمید سبزواری، پدر شعر انقلاب، به ذکر خاطرات خود با ایشان و بیان نکاتی درباره زیست شاعرانه آن شاعر فقید پرداختند.
ارتباط مستقیم با کتابخانه مرکزی پارک شهر و معرفی کتاب توسط کتابدار بخش نوجوان این کتابخانه بخش دیگری از این جلسه مجازی بود.
بخش سوم از برنامه این هفته محفل ادبی فیض، برگزاری کارگاه زبان شعر بود. در این کارگاه علی داوودی در خصوص ویژگی های زبانی شعر معاصر نکاتی مطرح کرد که مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.
سمانه رحیمی از اعضای فعال محفل ادبی فیض شعری تقدیم به حضرت عبدالعظیم حسنی قرائت کرد.
در این جلسه مجازی شاعرانی از جمله علی محمد مودب، سید حکیم بینش، مرضیه فرمانی، مجتبی باقی، سمانه رحیمی، عزیز آذین فرد، محبوبه رهپیما، محمدعلی یوسفی، حمیده پارسافر، هادی جاهد، زهرامیریان و سعدیار شعر خواندند و کلیپ شعر خوانی اعضای کودک و نوجوان این محفل نیز منتشر شد.
محفل ادبی فیض اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران 29اردیبهشت ماه بصورت غیرحضوری برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های استان تهران، در این محفل علاوه برچهره های شاخص ادبی، شاعران شناخته شده پارسی زبان سایر کشورها نیز حضور داشتند. در این محفل پیام ویدیویی دکتر غلامعلی حداد عادل به مناسبت روز بزرگداشت ادب فارسی و سخنان استاد علیرضا قزوه پیرامون گسترش زبان فارسی در شبه قاره هند منتشر شد. جمع خوانی ابیاتی از شاهنامه فردوسی در مدح امیرالمومنین(ع) توسط اعضای محفل ادبی فیض و نقاله خوانی اعضای کودک و نوجوان و معرفی نسخ کهن و نسخ معتبر شاهنامه توسط علی داوودی، خوانش شعر تقدیم به حکیم فردوسی و خوانش ترجمه منظوم ادعیه ماه مبارک رمضان از بخش های دیگر بزرگداشت زبان فارسی بود. شعرخوانی میلاد عرفان پور شاعر مطرح رباعی سرا آغازگر مبحث بزرگداشت خیام و رباعی در جلسه محفل ادبی فیض بود.
پس از آن نکاتی پیرامون رباعی و جایگاه جهانی خیام توسط دکتر علی داوودی مطرح شد و شاعر رباعی سرای گیلانی آقای بهرام مژدهی کتاب رباعیات خود با عنوان «یک دوم» را با خوانش رباعیاتی از این کتاب معرفی نمود. در مبحث شعر کودک و نوجوان این هفته ی محفل ادبی فیض با حضور بابک نیک طلب به موضوع رباعی در شعر کودک و نوجوان و کتابهای شاخص شاهنامه برای کودکان و نوجوانان پرداخته شد. پخش کلیپ شعرخوانی شاعران در آرامگاه خیام و افلاک نمای خیام بخش دیگری از محفل ادبی فیض در گرامیداشت این شاعر و دانشمند بزرگ و نیز بود، قرائت بخش هایی از کتاب"جلسه شعر" تالیف دکتر اسماعیل امینی پیرامون رباعی توسط نرگس بدشت از جمله بخش های متنوع محفل ادبی فیض بود. از دیگر برنامه های این هفته محفل ادبی فیض می توان به خوانش اشعار پویش شوق زیارت در حاشیه جشنواره کتابخوانی رضوی نهاد کتابخانه های عمومی کشور و کارگاه صحیح خوانی غزلیات حافظ اشاره کرد.
چند رباعی از میلاد عرفان پور
خاموش شدم، سکوتم از غم می گفت در من کسی از آنچه نگفتم می گفت راز دل خود به اشک اگر می گفتم این طفل زبان بسته به عالم می گفت
من کوهم و ماجرای عشقم کهن است شاگرد دبستانی من کوهکن است من سنگدلم یا تو؟ ببین ای دریا این رود که پیوسته به تو، اشک من است
تلخ است که لبریز حقایق شده است زرد است که با درد موافق شده است عاشق نشدی وگرنه می فهمیدی ... پاییز، بهاریست که عاشق شده است
