آیین بزرگداشت مقام ادبی علامه فیض کاشانی و مراسم آغاز به کار محفل ادبی فیض برگزار شد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، بخشی از بیانات منتشر نشده مقام معظم رهبری در توصیف فیض کاشانی را مشاهده می کنید.
این سخنان در ۲۰ آبان ۱۳۸۰ در جمع پرشور مردم کاشان، آران و بیدگل بیان شده است.
به بعضی از شخصیّت های تاریخی کاشان ظلم شده است؛ یعنی حقّ آنها چنان که باید، شناخته نشده است. یکی از آنها مرحوم فیض کاشانی است. فیض کاشانی، یکی از شخصیّت های کم نظیر و انسانی است که در چندین علم مختلف، جزو سرآمدان است. یک حکیم و فیلسوف بزرگ، یک متکلّم برجسته، یک محدّث نام‌آور، یک رجالیِ صاحب مبنا و مکتب، یک فقیه صاحب آراء برجسته، یک شاعر و یک عارف است. همه این خصوصیات در این مرد جمع است. در کتیبه شخصیّت های برجسته مملکت و در چشم خواص و عوام، فیض کاشانی این جلوه را ندارد که در واقع در مقابل چشم کسانی که او را می شناسند، دارد. حتّی شنیدم مقبره این عالم بزرگ و فنّان در کاشان از آن آبادی و عمرانی که شایسته آن است، برخوردار نیست. البته گویا فیض وصیت کرده است که روی مقبره او سقف نباشد. به هر حال ستایش بزرگانی از قبیل فیض، ستایش علم و معرفت است.
گفتنی است این فیلم توسط مرکز اسناد دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله خامنه‌ای در اختیار نهاد کتابخانه های عمومی کشور قرار گرفته است.
آیین بزرگداشت مقام ادبی علامه فیض کاشانی هم زمان با مراسم آغاز به کار«محفل ادبی فیض» با حضور شاعران، استاد محمدعلی مجاهدی، نغمه مستشار نظامی، قاسم صرافان، محمود اکرامی فر، دکتر سارا جلوداریان، فریبا یوسفی، محمدرضا اصلانی نویسنده کتاب فیض گل، حجت الاسلام حمید سبحانی صدر نویسنده کتاب حدیث فیض، ابوطالب فرنیاپور معاون برنامه ریزی و توسعه فرمانداری تهران، مهندس محسن چینی فروشان رییس دفتر نشر فرهنگ اسلامی، دکتر عبدالرضا علی پناه رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شمیرانات، دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور، هادی ناصری طاهری سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران، سیدباقر میرعبداللهی مدیرکل منابع، استادان، شاعران و علاقه‌مندان در سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی پارک شهر آغاز شد.
محمد هادی ناصری، سرپرست اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران، در این مراسم ضمن خیرمقدم به حاضران در این نشست طی سخنانی گفت: در دوره‌ای که پیش روی کتابخانه‌های عمومی استان تهران است، بنا است که از ظرفیت فرهنگی کتابخانه‌های عمومی بیش از پیش استفاده شود و فعالیت کانون‌های ادبی با حضور فعال استادان حوزه شعر و ادب، با کیفیت بهتر ادامه پیدا کند.
وی افزود: امروز شاهد افتتاح محفل ادبی فیض در کتابخانه پارک‌شهر، به عنوان قدیمی ترین مرکز فرهنگی شهر تهران هستیم. همانطور که در دوره‌های گذشته کانون های ادبی در کتابخانه‌ها فعال بودند و بسیاری از شاعرانی که امروز از اشعار آنها استفاده می‌کنیم از دل این کانون‌ها برخاستند، ان‌شاءالله از این پس نیز با یک نظم، پیگیری بهتر شاهد شکوفایی کانون‌های ادبی جدید و دوره متفاوتی نسبت به گذشته خواهیم بود و امیدوارم این جلسه شروعی برای یک دوره جدید در فعالیت کانون‌های ادبی باشد.
تلاش برای غبار روبی از چهره عارفان و دانشمندان شیعی
در ادامه این مراسم محمدعلی مجاهدی با تقدیر از مسئولان نهاد در برگزاری این مراسم، عنوان کرد: در طول تاریخ حکیمان و عرفای بسیار گرانسنگی داشته‌ایم که در زمان خود به معنی واقعی کلمه مشهور بودند، که انتظار می‌رفت پس از پیروزی انقلاب اسلامی چهره این عزیزان از گرد و غبار فراموشی بیرون آید که البته برآورده نشد. بر همین اساس بود که با همکاری دفتر تبلیغات اسلامی «تذکره شاعران روحانی» در سه مجلد تدوین شد که در آن حدود ۳۶۰ نفر از شاعران روحانی شیعی را معرفی کردم.
وی افزود: البته می‌دانم که این اثر کامل نیست و جا دارد سایر ابعاد وجودی این عزیزان بیشتر بررسی شود. چراکه بعد ادبی شخصیت این عزیزان بر سایر ابعاد وجودی آنها سایه افکنده و فیض یکی از آنها است؛ محمد بن مرتضی فرزند شاه مرتضی از اکابر علمای امامیه در سده یازدهم هجری که در روزگار شاه عباس دوم و به اصرار ایشان به اصفهان می روند و برگزاری نماز جماعت در مسجد بزرگ شاه اصفهان به ایشان تفویض می‌شود.
مجاهدی با اشاره به برخی آثار فیض کاشانی گفت: او هم عارف و هم حکیم بود و اهل فقر را دوست داشت و از این جهت بسیار مورد طعن علمای قشری زمان خودش قرار می‌گرفت. او پس از مجلسی اول شاید پر اثرترین دانشمند شیعی باشد که تعداد آثار او را تا ۲۰۰ مجلد در زمینه‌های مختلف عنوان می‌کنند. او به غزالی علاقه ویژه ای داشته و این علاقه خود را در نگارش «محجه البیضاء» نشان داده است. فیض کاشانی در شعرش از سبک عراقی بهره می‌برده و با بسیاری از علمای زمان خود مکاتبات منظومی داشته است.
کتابخانه پارک‌شهر؛ بهشت اهل قلم
در ادامه این مراسم نغمه مستشارنظامی، دبیر محفل ادبی فیض ضمن تقدیر از مسئولان نهاد و دست اندرکاران برگزاری این مراسم، گفت: بی شک آنچه ما را امروز و در این ساعت در این کتابخانه و در کنار هم گرد آورده، احترام و عشق به ادب و فرهنگ و قلم است. کتابخانه ها از دیر باز محل آمد و شد اهل قلم بوده اند من هم مانند بسیاری دیگر از شاعران شعر را از کتابخانه آغاز کرده ام، درهای کتابخانه ها همواره به روی اهل ادب و فرهنگ گشوده بوده است و مدیران کتابخانه ها، کتابداران و همه کارکنان این نهاد مهربان و مقدس در گسترش فرهنگ و ادب نقش برجسته و بسزایی داشته و دارند.
وی افزود: خوشبختانه در سالهای اخیر با رویکرد فرهنگ مدار و ارزشمند نهاد کتابخانه های عمومی کشور بهترین جلسات معرفی و نقد و بررسی کتاب ها در کتابخانه های عمومی برگزار می شوند، کتابخانه مرکزی پارک شهر که به حق بهشت اهل قلم است، به عنوان کتابخانه مرکزی شهر تهران از زمان بازگشایی مجدد در برگزاری برنامه های بدیع و ارزشمند فرهنگی همواره پیش قدم بوده است. برگزاری جلسات درس مثنوی، جلسات نقد و بررسی کتاب، برنامه های ویژه بخش کودک و نوجوان، و ویژه برنامه‌های بخش نابینایان کتابخانه از این جمله هستند.
حمایت از جریان سالم و اصیل ادبی
دبیر انجمن ادبی فیض درباره اهداف و برنامه های پیش روی این محفل گفت: هدف اصلی برگزاری این محفل حمایت از جریان سالم و اصیل ادبی ست، جریانی با پشتوانه تاریخ ادبیات فارسی و در عین حال زنده و بیدار و پویا، در پیشبرد این هدف چشم امید ما بر قلم های روشن تک تک شما همراهان محفل ادبی فیض است. در این محفل علاوه بر جلسات مستمر با حضور اعضا، جلسات رونمایی، معرفی و نقد و بررسی کتاب، کارگاه ها و کلاسهای آموزش فن شعر و نویسندگی خلاق و نقد و بررسی آثار اعضا برگزار خواهند شد. همچنین بزرگداشت شاعران و ادبای متاخر و متقدم از مهمترین اهداف محفل ادبی فیض است و به همین جهت جلسه آغاز به کار این محفل همزمان با بزرگداشت مقام ادبی علامه فیض کاشانی برگزار شده است.
وی ادامه داد: فیض کاشانی یک عالم برجسته هستند که عمر خودشان را صرف کسب و ترویج معارف کرده اند، و در کنار همه این فضایل یک شاعر نکته سنج و تواناست، دیوان غزلیات فیض سرشار از لطایف و ظرایف ادبی است که علاقه مندان به شعر و ادب را به فیض وافی می رساند. اشعار معروفی از ایشان زبانزد خاص و عام است. شعار فیض از دیر باز مورد توجه اهل ادب و عرفان بوده است. همچنین در حاشیه مراسم بزرگداشت، نمایشگاه کتابی از آثار فیض کاشانی برگزار شده است و در بخشهایی از برنامه معرفی کتاب فیض گل تالیف استاد محمدرضا اصلانی و مراسم رونمایی از کتاب حدیث فیض تالیف استاد حمید سبحانی صدر را خواهیم داشت.
ادامه این مراسم با سخنان کوتاهی از محمدرضا اصلانی نویسنده کتاب فیض گل همراه بود که اصلانی با اشاره به روند تهیه این کتاب گفت: وقتی قرار است درباره یک شخصیت کتابی نگاشته شود، باید از ابعاد مختلف به زندگی و زمانه آن فرد پرداخته شود تا خواننده آن شخصیت را دوست داشته باشد و زمانی که خواننده به شخصیت علاقه‌مند شد، ترغیب می‌شود تا سایر آثار موجود درباره آن شخص را بخواند.
وی افزود: در نگارش کتاب «فیض گل» سعی کردم با همین نگاه، مخاطب را با نحوه برخورد فیض با شاگردان خود، طلبه‌های حاضر در کلاس درس خود، همسر و فرزندانش و همچنین تصمیم‌گیری‌های او و به طور کلی جنبه‌های مختلفی از زندگی او را به مخاطب ارائه کنیم تا آن علاقه بین مخاطب و شخصیت فیض کاشانی ایجاد شود.
خدمات ادبی فیض در زمانه خود
در ادامه این مراسم حجت الاسلام حمید سبحانی صدر، نویسنده کتاب «حدیث فیض» نیز طی سخنانی به ابعاد مختلف شخصیت فیض کاشانی اشاره کرد و گفت: علامه طباطبایی تعریف کامل و جامعی از فیض کاشانی ارائه داده و همه ابعاد وجودی او را برمی شمرد. فیض کاشانی در عصر خود خدمات بسیاری از جمله خدمات ادبی ارائه داد که راه‌اندازی نهضت فارسی نویسی، نهضت خلاصه نویسی برای استفاده عموم مردم از آثار مبسوط، خالق ابداعات عجیب و غریب در نگارش و همچنین ارائه دهنده «رساله مشواق» که به رازگشایی استعرات و اشارات بزرگان ادب در آن زمان می‌پردازد، تعدادی از خدمات ادبی ایشان در زمان خود بوده است.
وی افزود: حتی جالب است بدانید که ایشان تفسیری بر شعر عامیانه «اتل متل» دارند که البته این شعر در آن زمان ابیات دیگری هم داشته تا پدران و مادران با حکمت‌های موجود در این اشعار آشنا شوند. ایشان از جوانی به شعر علاقه داشته و احساسات درونش را در قالب اشعار بیرونی می‌کرده است.
وی در ادامه درباره کتاب «حدیث فیض» نیز گفت: این کتاب به جنبه تاریخی زندگی و شخصیت فیض کاشانی پرداخته و در آن از از کلماتی که فیض در بیان شرح حال خود بکار برده، استفاده شده است. نام این کتاب نیز از عبارتی از اشعار فیض کاشانی استفاده شده است.
همچنین در این مراسم شاعرانی چون محمدعلی مجاهدی، نغمه مستشار نظامی، قاسم صرافان، سهیلا جلوداریان، محمود اکرامی فر، حامد عسکری و فریبا یوسفی به شعرخوانی پرداختند و در انتهای مراسم نیز از کتاب «حدیث فیض» رونمایی شد.
